195Views
Na schizofrenię zapada co setny człowiek. Jest to najczęstsza a przy tym najbardziej zagadkowa ze wszystkich poważnych chorób psychicznych. Właściwie nie jest ona chorobą w tradycyjnym rozumieniu. Nie istnieją testy chemiczne ani psychologiczne, dzięki którym można by ją stwierdzić. Schizofrenię rozpoznaje się tylko na podstawie objawów: obserwacji zachowania, wypowiedzi pacjenta oraz przez wykluczenie innych chorób.
W pętach lęku
Ta choroba ludzi młodych. Pierwsze objawy schizofrenii pojawiają się wcześnie u mężczyzn, zwykle między 17. a 30. rokiem życia, u kobiet – między 20. a 40.
Zanim partnerka — trafiła do lekarza — minęło kilka miesięcy, bardzo trudnych dla nich i dla rodziny. Straciła prace. Małżeństwo omal się nie rozpadło. Partner nie rozumiał, dlaczego jego połówka tak się zmieniła. Irytowała go, czuł że traci z nią kontakt. Kiedy się okazało, że przyczyną dziwnego zachowania jest choroba, był przy niej przez cały czas. Rozmawiał z lekarzem, pilnował żeby regularnie zażywała leki. Dzięki temu leczenie szybko dało rezultaty.
Za późno do lekarza
Niestety, większość schizofreników trafia do odpowiedniego specjalisty zbyt późno, kiedy choroba zdążyła już poczynić duże spustoszenie i bardzo skomplikować życie.
Dlaczego tak się dzieje? Wiele osób woli cierpieć, ukrywając swoją chorobę, niż pójść do psychiatry i żyć potem z etykietką, wariat” Kiedy czują z coś złego zaczyna się z nimi dziać, wybierają się do internisty, dermatologa, reumatologa… Leczą się na bezsenność, zawroty głowy, bóle stawów.
Chory skierowany do neurologa skarży się na bóle żołądka, drżenie rąk, potliwość. Nie wspomina o przerażających glosach o panicznym lęku. Dostaje leki uspokajające, które są mało skuteczne. Podczas następnych wizyt lekarz dostrzega, że stan pacjenta się pogarsza i dopiero wtedy odgaduje prawdziwą przyczynę problemów. Często w ukrywaniu choroby pomaga rodzina, która wstydzi się napiętnowania, odrzucenia przez sąsiadów i znajomych. Tymczasem jeśli leczenie zostanie podjęte odpowiednio wcześnie są szanse na tak szybki powrót normalnego życia, z otoczenie może niczego nie zauważyć.
Jak może się to zaczynać
Do najbardziej typowych objawów schizofrenii lekarze zaliczają autyzm, czyli odcinanie się od otoczenia i zamykanie w świecie własnych przeżyć. Taka zmiana zachowania u kogoś bliskiego powinna nas zaniepokoić i skłonić do uważnej obserwacji.
Nie można zwlekać z wizytą u psychiatry, jeśli pojawią się urojenia i omany (halucynacje): wzrokowe, węchowe i dotykowe. Bardzo często są to głosy, które np. nakazują choremu natychmiast wyjść z domu, bo inaczej umrze. Głosy te związane są zwykle z wartościami i osobami, które mają wielkie znaczenie dla chorego. U osoby wierzącej bywają to np. bluźnierstwa przeciw Bogu.
Urojenia i obsesje
Przybierają one różną postać. Chory może być przekonany, że ma nieprawidłowo ukształtowany nos, narządy płciowe lub inne części ciała, że cierpi na różne poważne choroby (hipochondria) lub z ktoś wpływa na jego myśli. Ma poczucie niepełnej wartości lub przeciwnie, wierzy, że jest powołany do wykonania jakiegoś wielkiego zadania, np. stworzenia nowej religii.
Choroba rozszczepionej duszy
,Schizofrenię nazywa się czasem chorobą królewską. Nie chodzi tu tylko o to, że trafia ona nieraz umysły wybitne i subtelne .lecz też o niej niesłychane bogactwo objawów pozwalające ujrzeć w katastroficznych rozmiarach wszelkie cechy ludzkiej natury. Dlatego opis objawów schizofrenicznych jest niezmiernie trudny i jest zawsze najwyższym i najbardziej ryzykownym sprawdzianem wnikliwości psychiatrycznej”
Prof. dr Antoni Kępiński, Schizofrenia”.
Pojawiają się coraz skuteczniejsze leki nowej generacji. Ostatnio wprowadzono np. risperidon i olanzapine . Barierą w ich stosowaniu jest jednak wciąż wysoka cena.
Statystyka – informacja
Statystycy obliczyli,że schizofrenia stanowi przyczynę ponad 10 procent wszystkich samobójstw. Psychiatrzy przyznają ,że schizofrenia jest jedną z najmniej rozumianych chorób ostatnich dziesięcioleci. Chociaż choruje na nią 50 milionów ludzi na całym świecie.
Jak przebiega choroba
Jej przebieg może być bardzo różny. Samo rozpoznanie schizofrenii nie wystarczy ,aby wywnioskować ,jaki będzie przebieg choroby i jakie są szanse na wyleczenie.
Po ustąpieniu pierwszego ataku schizofrenii u 15 – 20 procent osób podobne objawy już nigdy się nie powtarzają i nie pozostawiają żadnych skutków.
Największa jest grupa chorych ( ok.60 procent),którzy potrzebują wprawdzie stałej fachowej pomocy, ale mogą być leczeni w poradni zdrowia psychicznego, na szpitalnych oddziałach otwartych ( tzw. oddziałach pobytu dziennego) lub w domu ,w otoczeniu rodziny. Chorzy z tej grupy kontynuują naukę, pracują, często osiągają duże sukcesy życiowe.
Najważniejszym warunkiem jest wtedy regularne przyjmowanie leków i nieodstawianie ich na własną rękę tylko dlatego z objawu choroby ustąpiły. (W miarę postępu medycyny okazało się ze większość pacjentów szybciej i skutecznej można wyleczyć w domu niż w szpitalu).
Mniej więcej 15 procent chorych wymaga jednak intensywnej opieki medycznej. Wielu z nich znaczną część życia spędza w szpitalach, na oddziałach zamkniętych. Schizofrenia ma u nich przebieg przewlekły. Niektórzy bywają agresywni, inni całkowicie zamykają się w sobie.
Jakie są przyczyny choroby
Przyczyny powstawania schizofrenii nie są dokładnie znane. Istnieje kilka teorii na ten temat. Wielu specjalistów wskazuje na związek schizofrenii z poziomem pewnego neuroprzekaźnika ( dopaminy). W mózgu. Mówi się o czynnikach biologicznych, takich jak np. stany pozapalne mózgu lub wirusy. Zauważono też z powikłania okresu ciąży i porodu oraz porody podczas zimy mogą zwiększać ryzyko wystąpienia tej choroby.
Większość badaczy jednak jest zdania, że składa się na to wiele różnych czynników. Wśród nich bardzo duże znaczenie mają warunki środowiskowe oraz układy rodzinne ( błędy rodzinne, patologie społeczne, stresy, trudności z przystosowaniem się do otoczenia itd.).
